 |
Griekse Mythen en
Sagen: Theseus
Koning Aigeus was zeer ongelukkig. Hij was al
twee keer getrouwd geweest, maar had geen kinderen. Hij had
eens een belofte gedaan aan Medeia, de vrouw van Jason, om
haar in zijn paleis op te nemen, als zij dat wilde. Dus toen
Medeia eens voor de deur stond, kon hij haar moeilijk
weigeren en ontving haar dus gastvrij. Medeia gaf ook wat in
ruil, ze gaf Aigeus de zekerheid dat hij een zoon zou
krijgen. En inderdaad, toen Aigeus eens op reis was,
ontmoette hij prinses Aithra, die de geliefde van
Bellerophon was geweest, totdat hij moest vluchten. Aigeus
trouwde met haar en ze kregen een zoon. Maar toen werd
Aigeus bang voor zijn broer Pallas, die een troonopvolger
voor Athenai zeker zou doden. Hij liet de jonge Theseus bij
zijn moeder en legde zijn zwaard en sandalen onder een
rotsblok. Als Theseus sterk genoeg zou zijn om het rotsblok
op te tillen, mocht hij naar Athenai komen. Toen Theseus
zestien was, kon hij het blok optillen en ging gelijk op
weg. Op zijn weg naar Athenai kwam Theseus allerlei gevaren
tegen, zoals Epidauros, die iedereen met zijn bronzen knots
neersloeg, Sinis, die iedereen tussen twee dennen bond en zo
lanceerde, Skrion, die iedereen vroeg zijn voeten te wassen,
en dan van de klif afduwde, Kerykon, die iedereen versloeg
met worstelen, en als laatste Prokrustes, die iedereen te
logeren vroeg. Hij had maar twee bedden, een korte en een
lange. Als de gast lang was, kreeg hij het korte bed, en
alles wat er uitstak werd afgehakt en als de gast kort was,
kreeg hij het lange bed en werd net zo lang uitgerekt,
totdat hij er precies inpaste. Theseus doodde al deze
personen op de manier die zij zelf gebruikten om hun
slachtoffers om te brengen. In Athenai aangekomen, ging hij
gelijk naar het paleis van Aigeus, waar Medeia hem gelijk
herkende. Zij had inmiddels ook een zoon gekregen bij Aigeus
en ze begreep dat die gepasseerd zou worden bij de
troonopvolger, omdat er nu een oudere zoon was. Ze stookte
Aigeus op om hem te doden. Aigeus bereidde een feest voor en
nodigde Theseus ook uit. Toen Aigeus de gastenbeker met
vergiftigde wijn aan Theseus wou geven, zag hij het zwaard
dat hij om had en herkende Theseus als zijn zoon. Medeia
begreep dat zij nu verloren had en verdween. Theseus doodde
Pallas en zijn vijftig zonen, om zeker te zijn van de troon.
Hij ving de stier van Kreta, die zijn neef Herakles weer
losgelaten had, en offerde die aan Pallas Athena. Lang kon
Aigeus niet van zijn zoon genieten, want al snel ging
Theseus mee naar Knossos, om de Minotaurus te doden. Toen
Aigeus de zwarte rouwzeilen van de terugkomende schepen zag,
wierp hij zich van de rotsen in zee. Theseus volgde zijn
vader op en zorgde ervoor dat de eerste stedenbond van
Hellas gesloten werd en hij deed nog meer goede dingen voor
Athenai. Toen Theseus met Herakles het eerder vertelde
uitstapje naar de Amazones maakte, haalde hij hun wraak op
zich, door Antiope mee te nemen, een van hun aanvoersters.
De Amazones namen wraak en vielen Athenai aan. Theseus
legers wisten de Amazones te verdrijven. In een
Orakelvoorspelling hoorde hij, dat hij zijn vrouw zou moeten
doden, als hij een verdrag met Korinthe zou sluiten. De
voorwaarden van dat verdrag, dat later inderdaad gesloten
werd, waren dat Theseus moest trouwen met Phaidra, de zus
van de koning van Korinthe. Antiope voelde zich verraden en
stormde woedend de vergaderzaal binnen en dreigde iedereen
te doden. Theseus wist haar met enkele vrienden te bedwingen
en te doden.
Phaidra en Hippolytos
Theseus had ook een zoon, Hippolytos. Hippolytos minachtte
Aphrodithe, wat haar zo boos maakte, dat ze Phaidra op
Hippolytos verliefd liet maken. Toen Phaidra haar liefde
voor Hippolytos bekende, werd Hippolytos woest. Dat maakte
Phaidra zo wanhopig, dat ze zichzelf ophing, een brief
achterlatende, waarin ze vertelde dat Hippolytos verliefd
was op haar. Theseus las de brief en verbande Hippolytos.
Hij bad tot Poseidon, of hij Hippolytos om wou laten komen.
Poseidon verhoorde zijn gebed en stuurde een stier, die de
paarden van Hippolytos liet schrikken, zodat hij van de
rotsen af viel.
De Lapithen
Theseus had eens Peirithoös ontmoet, de koning van de
Lapithen en ze waren bevriend geworden. Toen Peirithoös zou
gaan trouwen, werden Theseus en alle Olympische goden
uitgenodigd, behalve Eris en Ares. Hier maakte hij dezelfde
fout, die Peleus ook zou maken en daarmee heel Griekenland
overhoop zou halen, maar dat komt nog. Eris en Ares namen
wraak, door de kentauren, die ook uitgenodigd waren, dronken
te maken en tegen de vrouwen op te hitsen. Er ontstond een
strijd tussen de kentauren en de Lapithen, totdat Apollo er
een eind aan maakte.
Theseus en Peirithoös bij Hades
De jonge vrouw van Peirithoös stierf al snel. Peirithoös
haalde Theseus toen over om een gok te wagen, ze zouden
Helena schaken en om haar loten. De winnaar zou Helena als
vrouw krijgen en de ander helpen om ook een vrouw te vinden.
Ze legden allebei een eed af en ze ontvoerden de schone
Helena, die gelukkig nog net voor de bruiloft weer bevrijd
werd door een expeditie van Helena's broers, Kastor en
Polydeuktes. Deze 'herovering' lukte, doordat Theseus en
Peirithoös naar Delphoi waren gegaan, om het Orakel om raad
te vragen. Die raadde hen aan naar Hades te gaan en te
vragen of ze Persephone mochten meenemen. Theseus zag in dat
dit een straf van Zeus was, maar Peirithoös vond het wel een
goed idee en Theseus moest mee, door zijn eed gebonden. Ze
kwamen via een goed verborgen weg de Hades in, zo, dat ze de
Styx niet over hoefden. Bij de troon van Hades aangekomen,
strafte die hen voor hun vraag, door ze vier jaar op een
steen te laten zitten, met hun vlees aan de steen
vastgegroeid, zodat ze pijn leden als ze bewogen. Na vier
jaar bevreidde Herakles Theseus, die nog het minste schuld
had.
Theseus' einde
Tijdens Theseus' afwezigheid, was het een chaos geworden in
Athene. De bevolking was opgehitst tegen Theseus, zodat hij
moest vluchten naar Skyros, waar koning Lykomedes, die hem
een gevaar vond voor de veiligheid van zijn land, hem
doodde.
Theseus' eer hersteld
Dit tragische einde van zo'n grote held werd enkele eeuwen
later goedgemaakt, tijdens de tweede Perzische oorlog(±500
v. Chr.) Athene stond op het punt om het op te geven, toen
de schim van Theseus verscheen en het leger nieuwe moed gaf.
Theseus beenderen werden, nadat de oorlog gewonnen was, in
Athene herbegraven.
 |
|
