 |
Griekse Mythen en
Sagen: De Argonauten en het Gulden Vlies

Dit verhaal begint, zoals vele, met
jaloersheid, haat en nijd. Athamas was getrouwd met Nephele
en had twee kinderen, Phrixos en Helle. Nephele had zich
niet geliefd gemaakt en werd weggestuurd. Athamas trouwde
met Ino, die jaloers was op Phrixos. Ze saboteerde de oogst
van één jaar en, wat gebruikelijk was, toen de koning het
orakel om raad vroeg, kocht Ino de afgezanten om, zodat ze
een andere boodschap brachten. Phrixos moest geofferd worden
om de goden weer gunstig te stemmen. Alles was al gereed
gemaakt voor het offer, toen er een ram met een gouden vacht
aan kwam vliegen en Phrixos en Helle meenam. De ram, die
Nephele bleek te zijn, die hulp had gekregen van de goden,
vloog richting het eiland van Helios. Boven de zee werd
Helle benieuwd wat er onder hen was, en viel naar beneden.
Die zee heet nu nog steeds de Hellespontos (zee van Helle).
Op het eiland van Helios aangekomen, offerde Phrixos samen
met Aietes, Helios' zoon de ram aan Zeus. De vacht werd door
een nooit slapende draak bewaakt, omdat het Orakel had
voorspeld dat er welvaart zou heersen in het land, zolang
het `Gulden Vlies` daar zou zijn.
Pelias en Jason
Pelias was, nadat hij zijn halfbroer Aison had vermoord,
koning geworden van Iolkos. Hij had twee
Orakelvoorspellingen gehad. De eerste was, dat hij door
iemand van Aisons geslacht gedood zou worden, de tweede dat
hij moest oppassen voor iemand met maar één sandaal aan.
Jason, een door hem dood gewaande zoon uit Aisons geslacht,
was in de leer gegaan bij de Kentaur Cheiron, die ook
Achilles zou opleiden. Toen hij volgens de afspraak terug
ging naar Iolkos, toen hij volwassen was, kwam hij onderweg
een oude vrouw tegen, bij een rivier, die naar de overkant
wilde. Hij nam haar op de schouders en aan de overkant was
ze verdwenen. Het bleek Hera te zijn geweest, wiens gunst
hij voor altijd had. Toen hij eindelijk op één sandaal in
Athene aankwam, de andere had hij in de rivier verloren,
maakte hij zich bekend aan zijn vader, die net een
offerfeest gaf. Hij eiste het koninkrijk op en aangezien
alle vorsten uit het land om Pelias heen stonden, kon hij
niet weigeren. In plaats daarvan gaf hij hem een opdracht.
Jason moest het Gulden Vlies gaan halen, om het land zijn
welzijn terug te geven. Jason beviel het wel op avontuur uit
te mogen en liet door Argos een machtig schip bouwen, de
Argo. De opvarenden, Iason en veel bekende Griekse helden,
zoals Herakles, Kastor en Polydeuktes, Telamon, de vader van
Aias (Ajax) Peleus, de vader van Achilles, en Laërts, de
vader van Odysseus, werden de Argonauten genoemd. Op hun
reis naar het eiland Kolchris, waar het Gulden Vlies was,
beleefden ze te veel om op te noemen. Maar het belangrijkste
was, dat Herakles op Zeus' bevel moest afhaken, omdat hij
zijn twaalf werken af moest maken. Ook sloten de vier zonen
van Phrixos zich bij hen aan.
Aietes en het Gulden Vlies
Toen de Argonauten op Kolchris aangekomen waren, ging Jason
met een delegatie naar koning Aietes, die woedend werd toen
hij hoorde waarvoor ze kwamen. Hij gaf Jason een opdracht,
die hij moest vervullen om het Gulden Vlies te krijgen. Hij
moest Aietes' vuurspuwende stieren vangen, drakentanden
zaaien, waaruit gewapende mannen groeiden, die hij voor de
avond moest verslaan. Jason kreeg hulp van Medeia, de
dochter van Aietes, die door Eros, op Aphrodites bevel
verliefd was gemaakt op Jason. Hij kreeg van haar een
vuurwerende zalf en bovenmenselijke krachten voor één dag.
Jason ging er op uit en voerde de opdracht goed uit. Aietes
was woedend en vermoedde dat Medeia er achter zat. 's Avonds
voeren de Argonauten naar de overkant van de rivier. Later
die nacht hoorden ze geroep aan de overkant en zagen Medeia
en haar broertje aan de oever staan. Medeia waarschuwde hen
voor een aanval en ging met Jason op pad om het Gulden Vlies
te halen. Toen de draak, die het Gulden Vlies bewaakte, hen
zag, begon Medeia een toverzang en verdoofde hem met een
slaapmiddel. Ze pakten snel het Vlies en gingen terug naar
het schip, dat gelijk wegvoer. Aietes stelde een vloot samen
en achtervolgde de Argonauten. Toen Aietes' vloot de
Argonauten had ingehaald, redde Medeia de Argonauten, door
haar broertje in stukken te snijden en in het water te
gooien. Aietes viste de delen op, waardoor hij de Argonauten
uit het oog verloor. Toen de Argonauten weer in Griekenland
aankwamen, werden ze met gejuich ontvangen. Koning Pelias
probeerde Jason te vriend te houden, tot zijn vrienden weer
vertrokken zouden zijn, dan zou hij met hem afrekenen. Er
werd een offerfeest georganiseerd, waar Jasons vader Aison
bij kon zijn, doordat Medeia hem veertig jaar jonger maakte.
Pelias' einde
Medeia had Pelias gelijk doorzien en ze rekende met hem af
door middel van een list. Ze brouwde voor hem een
`verjongingsdrank`, waarboven ze een ram in stukken sneed en
een jong geitje te voorschijn toverde. Ze droeg Pelias'
dochters op hetzelfde te doen met Pelias. Toen het mislukte
was Medeia vol medeleven, omdat het toch niet gelukt was.
Maar, omdat Medeia verantwoordelijk was aan Pelias' dood,
werden Medeia en Iason verbannen. Ze trokken naar Korinthe,
waar Jason na jaren van gelukkig samenleven met Medeia de
stadstaat wilde regeren. Hij maakte een afspraak met Kreon,
dat hij van Medeia zou scheiden, en Kreousa zou trouwen, om
dan na enkele jaren Kreon op te volgen. Medeia was razend en
vermoordde Kreon en zijn dochter en Jasons zoons, waarna ze
zelf naar Athenai ging, waar ze terecht kon, omdat ze een
afspraak had gemaakt met koning Aigeus. Jason kon al het
leed niet verdragen en hing zich op.
 |
 |